Owady

Owady, wraz z pajęczakami, skorupiakami i wijami tworzą najliczniejszą grupę w świecie zwierząt - stawonogi (Arthropoda). Opanowały prawie każde środowisko, nie wykluczając wodnego.

BUDOWA CIAŁA owadów opiera się na schemacie ogólnym, w którym wyróżnia się trzy główne części: głowę, tułów i odwłok. Całe ciało składa się z połączonych pierścieni zwanych również segmentami. 
W części głowowej owada (caput), składającej się najczęściej z sześciu pierścieni wyraźnie widoczna jest para czułków, para oczu złożonych i przyoczka. W dolnej części umiejscowiony jest aparat gębowy, który zależnie od sposobu pobierania pokarmu, ma różną budowę.
Tułów (thorax) owada składa się z trzech segmentów, zlanych ze sobą w różnym stopniu, a na każdym z segmentów znajduje się jedna para nóg. Na tułowiu, dokładnie na śród- i zatułowiu, czyli na drugim i trzecim segmencie tułowia znajdują się skrzydła (u owadów uskrzydlonych).
Odwłok (abdomen) u owadów składa się z różnej liczby segmentów, zależnie od rzędu. Pierwotnie, w stadiach embrionalnych segmentów jest maksymalnie 12, natomiast w późniejszych stadiach rozwojowych liczba ta ulega redukcji. Na końcu odwłoka znajdują się przysadki płciowe, pokładełko u samic, a u niektórych gatunków właśnie w tej części ciała umiejscowione jest żądło.

Całe ciało owadów w stadium imago pokryte jest chitynowymi płytkami, tworzącymi pancerz, pełniący również funkcję szkieletu zewnętrznego. Chityna jest polisacharydem glukozy, chemicznie zbliżonym do celulozy.

ODDYCHANIE owadom umożliwiają umieszczone na bokach ciała przetchlinki (stigmata), które doprowadzają powietrze do rozgałęzionych w całym ciele tchawek. Tchawki również posiadają chitynową osłonkę. Tlen dostarczany jest bezpośrednio do komórek, z pominięciem układu krążenia, dzięki czemu w czasie lotu wymiana gazowa jest niezwykle wydajna.
Larwy niektórych gatunków owadów prowadzą wodny tryb życia, a oddychanie umożliwiają im skrzelotchawki umieszczone na odwłoku.

Bezbarwna lub żółtawa KREW owadów składa się z hemolimfy (osocza) i zawieszonych w niej hemocytów i jest wypompowywana w OTWARTYM UKŁADZIE KRWIONOŚNYM przez wielokomorowe serce, położone w grzbietowej części ciała.

UKŁAD POKARMOWY rozpoczyna się otworem gębowym, otoczonym trzema parami różnie ukształtowanych przysadek gębowych. Każdy aparat gębowy owada zbudowany jest z wyspecjalizowanych odnóży głowowych: pary głaszczków wargowych, pary głaszczków żuchwowych, żuwaczek i żuchwy. Aparaty gębowe owadów różnią się budową w zależności od rodzaju pobieranego pokarmu.
Kolejne części układu pokarmowego to przełyk z gardzielą, żołądek i jelito z licznymi zachyłkami zwiększającymi powierzchnię chłonną.
Narządem wydalniczym owadów są cewki Malpighiego.

UKŁAD NERWOWY zbudowany jest z metamerycznych zwojów nerwowych połączonych pniami nerwowymi - przypominając drabinkę. Położony jest po brzusznej stronie ciała owada. Owady posługują się w dużej mierze świetnie rozwiniętym zmysłem węchu.

ROZWÓJ owadów jest bardzo złożony i na cały cykl życiowy składa się szereg przemian. W cyklu życiowym od jaja do imago wyróżnia się przeobrażenie zupełne lub niezupełne. W przeobrażeniu niezupełnym, gdzie wyróżnia się trzy stadia rozwojowe (jajo, larwa, osobnik dorosły), brak jest stadium poczwarki, a larwa przypomina wyglądem osobnika dorosłego. W przeobrażeniu zupełnym, gdzie wyróżnia się cztery stadia (jajo, larwa, poczwarka, osobnik dorosły), osobnik w poszczególnych stadiach ma zupełnie inny wygląd. Bezgłowe i beznogie larwy muchówek nazywa się czerwiami, larwy motyli - gąsienicami (podobne do gąsienic motyli są larwy boreczników i bryzgunów - jak je odróżnić opisuję tutaj), larwy chrabąszcza majowego to pędraki.
Na koniec rozwoju larwa przekształca się w poczwarkę - PRZEPOCZWARCZA SIĘ (nie przepoczwarza!!!). Poczwarka się nie przemieszcza ani nie pobiera pokarmów.
U niektórych owadów, na przykład u mszyc, występuje dzieworództwo czyli zdolność samic do rozmnażania bez udziału samców.









Żródła

ŹRÓDŁA:
Gottfried Amann, "Owady"
Heiko Bellmann "Atlas motyli"
medianauka.pl
swiatmacrodotcom.wordpress.com
wazki.pl
Wikipedia

Miejsce na reklamę