Macro Biologa

imago

Pospolity i wszystkim chyba znany motyl, którego widujemy nawet zimą na strychach i przy oknach. Dorosłe osobniki latają w marcu i kwietniu oraz od lipca do późnej jesieni. Tego motyla nie sposób pomylić z żadnym innym - dzięki charakterystycznym "pawim oczkom" na skrzydłach.

WYGLĄD:

Skrzydła przednie i tylne z wierzchu aksamitnie czerwonobrązowe z pawimi oczkami, z szarobrązowym zewnętrznym brzegiem, od spodu jednak szaro-brązowe z falistym rysunkiem, które zapewnia kamuflaż.

Rozpiętość skrzydeł to około 5 cm, a długość ciała: 3,5 cm

GĄSIENICA czarna, z czarnymi kolcami i licznymi białymi kropkami.

POCZWARKA zielonobrązowa, o metalicznym połysku, zawieszona głową w dół.

WYSTĘPOWANIE:

Imago są powszechne w każdym siedlisku.

Larwy występują gromadnie głównie na pokrzywach, które są ulubioną rośliną żywicielską tego motyla. Czasem występują również na chmielu czy winogronach. Przepoczwarczenie zachodzi na murach budynków, ogrodzeniach itp.

CIEKAWOSTKI I ZWYCZAJE:

Rusałka pawik jest jak na motyla gatunkiem długowiecznym - postać dorosła może żyć nawet 10 miesięcy.

W ciagu roku przychodzą na świat dwa lub nawet trzy pokolenia. Para pawików odbywa lot godowy, w którym samiec musi wykazać się wytrwałością, goniąc samicę. Kiedy ta w końcu ulegnie dochodzi do kopulacji, w której każda samica bierze udział tylko raz w życiu. Samica składa jaja najczęściej na spodniej stronie liści młodej pokrzywy. Jaja umieszczone są w skupiskach po około 100 sztuk - w sumie samica składa od 300 do nawet 500 jaj.

Po około 2 tygodniach z jaj wylęgają się gąsienice. Młode, zielonakwoszare gąsienice tworzą wspólny oprzęd i dopiero przy przedostatniej wylince stopniowo się rozdzielają, wyszukując bardziej odosobnione miejsca. Przyczepiają się w zacisznych miejscach i tworzą poczwarki, z których po 2-3 tygodniach wylatuje motyl. Zależnie od pory roku, dorosły motyl zimuje w zacisznym miejscu lub zaczyna się rozmnażać.

Samce są terytorialne, a walki dwóch osobników wyglądają jak pewnego rodzaju taniec - wznoszą się i opadają w locie, krążąc wokół siebie. Samce atakują również przedstawicieli innych gatunków.

Dorosłe motyle żywią się spijając nektar kwiatów, a szczególnie upodobały sobie te w odcieniach czerwieni, różu i fioletu, o czym mieliśmy okazję się przekonać na zajęciach terenowych. Eksperyment polegał na rozłożeniu na sporej łące kartek w różnych kolorach i liczeniu przysiadających motyli :) W ogrodach najskuteczniej zwabimy pawie oczka sadząc astry, budleje czy dalie.

gąsienica, ostatnie stadium

imago

Źródła: własne doświadczenia,

Gottfried Amann "Owady,

Heiko Bellmann "Atlas motyli"

swiatmakrodotcom.wordpress.com

wikipedia.pl

WYGLĄD

Bardzo pospolity pajęczak (uwaga! pajęczak, nie pająk!), który długością swoich odnóży krocznych (osiągają nawet 5 cm) sprawia wrażenie sporego. Odnóży u kosarzy jest osiem, jednak czasem można odnieść wrażenie, że jest ich 10, ponieważ nogogłaszczki samców potrafią być bardzo długie. Ciało kosarza jednak osiąga maksymalnie 1 cm - w przypadku samic. Samce są mniejsze.

Ciało kosarza jest wyraźnie inne niż u pająka - jego kształt przypomina jednolitą beczułkę, bez wyraźnego podziału na odwłok i głowotułów. Złudzenie to wynika z pokrycia jednolitym chitynowym oskórkiem całej grzbietowej strony ciała. Faktycznie jednak te części ciała są również rozdzielone na głowotułów i odwłok jak u pająków.

Kolejną cechą odróżniającą kosarze od pająków jest obecność tylko jednej pary oczu.

Kosarz nie buduje sieci, nie posiada kądziołków przędnych.

TRYB ŻYCIA, ZWYCZAJE I WYSTĘPOWANIE

Kosarza pospolitego spotkamy praktycznie wszędzie - występują w ogródkach, lasach, w pobliżu zbiorników wodnych, często też wchodzą do budynków. Są aktywne przez cały rok, głównie wieczorami.

Kosarze nie mają gruczołów jadowych, żywią się wysysając soki roślin lub szczątków padłych zwierząt. W swoim menu preferują inne bezkręgowce jak mszyce i mrówki. Sposób, w jaki pożerają inne bezkręgowce można porównać do rozszarpywania - używają w tym celu szczękoczułków i nogogłaszczków i zjadają odrywane fragmenty ciała ofiary.

W przypadku konieczności samoobrony po prostu uciekają - są całkiem dobrymi biegaczami. Jednak doprowadzone do ostateczności potrafią odrzucić kończynę (autotomia) i uciec na pozostałych nogach lub wydzielić nieprzyjemną, odstraszającą woń. Młode kosarze, które jeszcze mają przed sobą linienie, utracona noga może się zregenerować.

Zwyczaje godowe kosarzy nie są zbyt romantyczne. Kiedy osobniki obu płci spotkają się, dochodzi do szybkiej kopulacji, po której samica składa jaja wykorzystując pokładełko. Młode wylęgają się z jaj na wiosnę, choć czasem zdarzają się wylęgi zimowe - można wtedy spotkać młode kosarze na śniegu. Dojrzałość płciową osiągają w ciągu kilku miesięcy. Cykl życiowy kosarzy trwa rok.

Źródła: wiedza nabyta + swiatmacrodotcom.wordpress.com